6:50 μ.μ.

ΤΑ ΜΠΑΜΠΑΡΙΑ ΚΑΝΟΥΝ ΓΑΜΟ!

Posted by Εφημερίδα Κρουά - Κρουά |

                                                            

Ο Πολιτιστικός Σύλλογος Σιταριάς, αναβιώνει για μία ακόμα χρονιά το έθιμο ΜΠΑΜΠΑΡΙΑ, στη Σιταριά στις 6 το απόγευμα στο χωριό του Αη Βασίλη. 




Κάθε πρωτοχρονιά ο καθένας έχει την ευκαιρία να διασκεδάσει και να απολαύσει ένα έθιμο τόσο παλαιό όσο και οι διονυσιακές λατρείες που ήταν αναπόσπαστο κομμάτι του τρόπου ζωής των κατοίκων. Πρόκειται για τα Μπαμπάρια. Άλλοι λένε ότι το έθιμο έχει Ρωμαϊκές ρίζες. Αυτό που είναι σίγουρο είναι οτι τα Μπαμπάρια υμνούν το ξύπνημα της γής και την καρποφορία της.
Με το θόρυβο των κουδουνιών ξυπνούν τη γη και ότι αυτά έχουν μαγικές ιδιότητες ώστε να διώχνουν το κακό. Γι αυτό είναι επιθυμία κάθε οικογένειας να φιλοξενήσει στην αυλή τα Μπαμπάρια για να χορέψουν, να τούς δώσει καλούδια να τούς ευχηθεί χρόνια πολλά, καλή χρονιά και πλούσια σοδειά.

Την παραμονή της Πρωτοχρονιάς τα μικρά παιδιά πρωί-πρωί λένε τα «σούρβα» τα κάλαντα της Πρωτοχρονιάς. Το βράδυ τα μεσάνυχτα, ανάβουμε μεγάλη φωτιά και  προσφέρετε κόκκινο κρασί και χωριάτικο λουκάνικο.

Την Πρωτοχρονιά από τα ξημερώματα βγαίνουν οι παρέες των εφήβων «Τα Μπαμπάρια» στους δρόμους του χωριού και γυρίζουν από σπίτι σε σπίτι.

Κάθε παρέα αποτελείται από 10-15 άτομα, απαραίτητα έχει το γαμπρό και τη νύφη, τον παππού και τη γιαγιά, τον καμπούρη και ίσως ένα γιατρό και έναν παπά. Επίσης έχει δυο ομάδες μάχιμες την εμπροσθοφυλακή και την οπισθοφυλακή, που λέγονται «ουτάτσοι». H νύφη είναι το αξιοπρόσεχτο πρόσωπο της παρέας έχει καλυμμένο το πρόσωπό της για να μην αναγνωρίζεται, κρατεί στο χέρι της μαστίγιο για να, προφυλάγεται, στον λαιμό φοράει γιρλάντα αλόγου με κουδούνια και πολλά στολίδια, διάφορα χαϊμαλιά, πιπεριές και ότι μπορείτε να φανταστείτε. Με τις κινήσεις και το περπάτημά της, προκαλεί τους θεατές.
O γαμπρός είναι καλοντυμένος όμως με προσωπίδα προβιάς και γιλέκο άσπρο, στο χέρι κρατεί μια μαγκούρα καλοφτιαγμένη και σκαλιστή ή ένα καμπυλωτό σανίδι μέρος τον αλετριού, στολισμένο με φούντες πολύχρωμες και κουδουνάκια, σαν χαντζάρα.

Κεντρικός ήρωας του δρώμενου είναι η γυναίκα-νύφη, σύμβολο γονιμότητας, και η αρπαγή της από τους «κακούς». Οι συμμετέχοντες είναι άνδρες μεταμφιεσμένοι. Οι στολές και οι προσωπίδες είναι από προβιές αρνιού. Για να είναι πιο τρομαχτικοί προσθέτουν διάφορα στις στολές τους όπως κουδούνια και ξερές κόκκινες πιπεριές αλλά και φασόλια γίγαντες για δόντια. Η ομάδα αποτελείται από 10-15 νέους που φορούν τη λινή πουκαμίσα, αμάνικο γιλέκο και μαύρες υφαντές περικνημίδες, την προβιά, ζώνονται στη μέση τους μεγάλα κουδούνια και κρατούν χοντρά ξύλα (παλίτσες). Κάθε μέλος επιφορτίζεται με ένα καθήκον... Εμπροσθοφυλακή, οπισθοφυλακή, που λέγονται «ουτάτσοι», πλαϊνή φύλαξη της νύφης γιατί καραδοκούν οι «κακοί» και ο Καμπούρης«γκάρμπατς». Πρέπει να την παραδώσουν σώα και ανέγγιχτη στο γαμπρό ο οποίος διαφέρει από τα παλικάρια γιατί κρατάει ένα ξύλο που έχει πάνω του μικρά κουδουνάκια. Στο δρώμενο παρουσιάζονται επίσης ο παππούς, η γιαγιά, ο παπάς με το θυμιατό του, ο γιατρός με τα εργαλεία του και ο κουρελής που συνέχεια πειράζει τη νύφη (Καμπούρης). Η νύφη στη πραγματικότητα είναι κι αυτή άνδρας μεταμφιεσμένος με τοπική νυφιάτικη ενδυμασία. Είναι το αξιοπρόσεχτο πρόσωπο της παρέας έχει καλυμμένο το πρόσωπό της για να μην αναγνωρίζεται, κρατεί στο χέρι της μαστίγιο για να, προφυλάγεται, στον λαιμό φοράει γιρλάντα αλόγου με κουδούνια και πολλά στολίδια, διάφορα χαϊμαλιά, πιπεριές και ότι μπορείτε να φανταστείτε. Με τις κινήσεις και το περπάτημά της, προκαλεί τους θεατές.
 Η ομάδα μπαίνει στα σπίτια, η  νύφη φιλάει το χέρι του σπιτονοικοκύρη και αυτός της δωρίζει χρήματα. H δε νοικοκυρά τους δίνει τσίπουρο ή κρασί, ένα κρεμμύδι, ένα λουκάνικο, χοιρινό κρέας και λίγο ψωμί.  Κάνουν ένα χορό σε κάθε σπίτι, με τον ίδιο χαρακτηριστικό σκοπό την «μπαμπάρτσκα» πιασμένοι από τον ώμο χορεύουν σε αργό ρυθμό την γκάιντα.

 Το αποκορύφωμα είναι το ξυλοφόρτωμα των «κακών μνηστήρων» της νύφης και του καμπούρη σε σημείο που πολλές φορές οι νέοι να είναι μαυρισμένοι από το ξύλο αλλά αυτό είναι μονάχα φήμη.    

1 comments :

Ανώνυμος είπε...

ΤΑ ΠΑΠΑΡΙΑ ΚΑNAΝ TON ΓΑΜΟ!
http://tovimatisgynaikas.blogspot.gr/2015/01/blog-post_17.html

2 Ιανουαρίου 2015 στις 8:48 μ.μ.  

Δημοσίευση σχολίου

Εγγραφή σε: Σχόλια ανάρτησης ( Atom )