Κάρβουνο παντού
Οι Ηνωμένες Πολιτείες, η Ρωσία, η Ινδία και η Κίνα διαθέτουν μεγάλα κοιτάσματα και συνολικά φθάνουν το 40% της παγκόσμιας παραγωγής, γι' αυτό και δεν πρόκειται πριν από σαράντα και πλέον χρόνια να σταματήσει η χρήση του. Ιδιαίτερα όμως η παράμετρος «Κίνα» σε οποιαδήποτε εξίσωση πρώτων υλών εμφανίζεται να έχει τη συντριπτική παρουσία. Το ίδιο συμβαίνει και με την ενέργεια. Εχει πολύ κάρβουνο στο υπέδαφός της και είναι αποφασισμένη να το... κάψει όλο στις δεκαετίες που έρχονται. Ακόμη και αν μπορούσε να στραφεί ολοκληρωτικά στην αιολική ενέργεια, η παραγωγή «οικολογικής» ενέργειας υπολογίζεται πως θα της στοίχιζε περίπου δέκα φορές περισσότερο από ό,τι αν έκαιγε το δικό της κάρβουνο.

Κάπου μεταξύ Βόρειας Αμερικής και Κίνας στριμώχνεται και ο υπόλοιπος κόσμος, αλλά αυτή τη στιγμή φαίνεται ότι είναι οι δύο πλανητικές οντότητες που δίνουν τον τόνο στο θέμα του άνθρακα. Οι σιδηροδρομικές γραμμές της Κίνας είναι κορεσμένες από συρμούς που κουβαλούν κάρβουνο, τόσο ώστε οι κρατικοί αξιωματούχοι αναγκάστηκαν να δημιουργήσουν άλλες ελαφρές γραμμές για τρένα που θα μεταφέρουν τον κόσμο. Οι Ηνωμένες Πολιτείες λοιπόν έκαναν το εξής: χρησιμοποίησαν την Κίνα σαν ένα έτοιμο και τεράστιο εργαστήριο «έρευνας μεθόδων παραγωγής ενέργειας από άνθρακα, χωρίς όμως όσο γίνεται να διαφεύγει στην ατμόσφαιρα το ανεπιθύμητο διοξείδιο του άνθρακα». Και όπως γράφει ο Τζέιμς Φάλοους, ο συντάκτης του μεγάλου αυτού άρθρου, ο άνθρακας θα μείνει γιατί είναι και φθηνός και άφθονος, μόνο που σκέφτονται δύο νέους τρόπους επεξεργασίας. Είτε «να συλλαμβάνεται» το διοξείδιο του άνθρακα προτού διαφύγει στην ατμόσφαιρα είτε να βρουν τρόπους να περιοριστεί το διοξείδιο που παράγεται κατά την καύση.

Στην πρώτη περίπτωση προβλέπεται η δημιουργία νέων μονάδων με δυνατότητες «μετάκαυσης», δηλαδή με φυσικές ή χημικές μεθόδους το διοξείδιο του άνθρακα να δεσμεύεται προτού βγει από την καμινάδα και με πίεση να υγροποιείται για να πωληθεί. Μόνο που και εδώ χρειάζεται να καταναλωθεί κάποια ενέργεια για όλες αυτές τις εργασίες, και αυτή απαιτεί το 30% της παραγόμενης ενέργειας μιας εντελώς νέας τέτοιας μονάδας. Αντί λοιπόν για τη μετάκαυση, έχουμε την περίπτωση της «πρόκαυσης», η οποία θεωρείται πιο αποτελεσματική, διότι ο άνθρακας υφίσταται μια ειδική επεξεργασία που τον κάνει να δίνει ένα εύφλεκτο αέριο με ελαττωμένο ανθρακικό περιεχόμενο, άρα με παραγωγή λιγότερου διοξειδίου του άνθρακα.

Syngas, είναι η λύση;

Στην Αλμπέρτα του Καναδά υπάρχει εδώ και έναν χρόνο εγκατάσταση από την εταιρεία Swan Hills Synfuels που έχει πάρει 285 εκατ. δολάρια από την κυβέρνηση για 15 χρόνια ώστε να δεσμεύει 1,3 εκατομμύρια τόνους διοξειδίου του άνθρακα. Η εταιρεία φαίνεται πως έπεισε ότι μπορεί να στέλνει, σε βάθος ως και 1.400 μέτρα (νέα παγκόσμια επίδοση), στο ανθρακούχο κοίτασμα αλμυρό νερό (αντί για το πιο πολύτιμο πόσιμο νερό) μαζί με οξυγόνο, ο άνθρακας να καίγεται επί τόπου και στη συνέχεια το παραγόμενο αέριο να οδηγείται από ειδική διέξοδο στην επιφάνεια. Από εκεί, στο εργοστάσιο παραγωγής, όπου αφαιρείται το διοξείδιο του άνθρακα για να προκύψει ένα αέριο με χαμηλή περιεκτικότητα, το λεγόμενο syngas (δηλαδή ένα σύνθετο αέριο, απoτελούμενο από μονοξείδιο του άνθρακα και υδρογόνο), το οποίο όμως καιόμενο μπορεί να δίνει ενέργεια χρήσιμη για την παραγωγή ηλεκτρισμού. Και βέβαια έτσι αποφεύγεται η εξόρυξη των κοιτασμάτων από μεγάλα βάθη, η οποία πάντα κρύβει κινδύνους για τους εργαζομένους.

Αναδημοσίευση    ΤΟ ΒΗΜΑ 2-5-2011